De Gebroeders Willem en Lodewijk

De Gebroeders is een woningbouwproject voor middeldure huur- en koopwoningen aan weerszijden van de Willemstraat. Diederendirrix heeft samen met Felixx landschapsarchitectuur een integraal plan ontworpen dat op een vanzelfsprekende manier cultuurhistorische kwaliteiten verbindt met duurzame stadsontwikkeling.

Rafelrand in een beekdal

De Willemstraat is een staalkaart van hele verschillende stedelijke ontwikkelingen in Eindhoven. Het programma langs de straat (tussen het centrum en het voormalige dorp Strijp) verschoof door de jaren heen van (zware) industrie naar handel naar wonen. Deze periodes zijn goed afleesbaar aan de vorm en omvang van de verschillende bebouwing en de uiteenlopende bouwstijlen. De projectlocatie bestond uit twee voormalige bedrijfslocaties. Dit zijn Vogelzang (voorheen een elektronicahandel) en Van de Ven & Co (voorheen een steenkolen- en bouwmaterialenhandel) aan weerszijden van de Willemstraat.

Al decennialang lagen deze terreinen braak. Het waren twee prominente, rafelige achterkanten van de monumentale arbeiderswijken Vonderkwartier (1929-1934) en Philipsdorp (1910-1923). De projectlocatie was daarnaast een van de laagstgelegen plekken in Eindhoven omdat deze in het voormalig beekdal van de Gender ligt. De waterloop is in 1956 weliswaar ondergronds gelegd, maar bij piekbuien staat de Willemstraat nog altijd blank.

Klimaatadaptief en natuurinclusief woonmilieu

Met de twee kloeke alzijdige woonblokken De Lodewijk (locatie Vogelzang) en De Willem (locatie Van de Ven & Co)) en met het toevoegen van een nieuwe woonstraat, hebben we het bestaande stedenbouwkundig weefsel geheeld. We hebben tegelijkertijd de twee aangrenzende buurten met nieuwe woonvormen verrijkt.

De Gebroeders bevatten samen 146 appartementen en 42 eengezinswoningen in uiteenlopende typen. De gebouwen bieden echter niet alleen ruimte voor mensen. In samenwerking met Felixx landschapsarchitectuur hebben we De Gebroeders als een natuurinclusieve spons ontworpen. Daken en terrassen houden regenwater vast. Dit water wordt vertraagd geïnfiltreerd in de daktuinen, de gemeenschappelijke binnentuin en de wadi’s in de vernieuwde openbare ruimte.

De buitenruimtes, de gemengde hagen die de gebouwen omzomen, de groene kopgevels en de geïntegreerde bloembakken op hoogte zijn een thuis voor insecten, vogels en vleermuizen. Zij kunnen zich ook nestelen in de gevels.

Stedenbouw verbindt

Het omvangrijke programma is op een aansprekende manier ingepast in de monumentale laagbouw van de omgeving. De bouwhoogte van de appartementenblokken trapt zowel in de langs- als in de dwarsrichting af. De ontstane cascade van buitenruimten levert geledingen van de straatwanden op. Deze refereren aan de oorspronkelijke korrelgrootte van de Willemstraat. Een eigen entree voor appartementen op de begane grond bekrachtigt deze parcellering en stimuleert ontmoeting tussen buren op straat.

De Gebroeders maken de stadstructuur voor passanten beter leesbaar. Aan de Willemstraat zijn daarvoor twee bijzondere momenten toegevoegd. Ten eerste accentueert de kop van De Lodewijk samen met het monumentale pand Graffstaete de overgang tussen de woonwijken en het stadcentrum. Het tweede moment ligt op de historische grens tussen Schouwbroek en Eindhoven. De kop van De Willem markeert samen met een monumentale sigarenfabriek het kruispunt van oude straten.

Gelaagde architectuur

Ook het ontwerp van de gevels beantwoordt aan de grote historische gelaagdheid van de omgeving. De nieuwe bakstenen gevels passen in het kleurenpalet van de aangrenzende buurten. Stijlelementen uit de omgeving zijn zorgvuldig geanalyseerd en zijn inspirerend voor hedendaagse herinterpretaties. De architectonische details van De Gebroeders, zoals plintmotieven, portieken, spekbanden en vensters met bovenlichten, borgen verwantschap. Ze hebben wezenlijk kwaliteit toegevoegd aan een eigentijdse architectuur. Met de ontwikkeling van De Gebroeders is de stad Eindhoven een bijzonder stadslandschap rijker. Cultuurhistorie, duurzaam ontwerpen en bouwen gaan hier hand in hand.